İnsüline bağımlı olmayan diyabet, yetişkin diyabeti veya ‘tip II diyabet’ olarak da isimlendirilen tip2 diyabet ; tüm diyabet olgularının %90’dan fazlasını oluşturmakta ve en yaygın görülen diyabet formudur. Tip 2 diyabet, obezite ve fiziksel aktivitenin azlığına bağlı olarak genellikle daha sık görülmektedir. Hastalığın temelinde genetik olarak yatkın kişilerde yaşam tarzı ile tetiklenen ve giderek artan insülin direnci ve zamanla azalan insülin salınımı söz konusudur. Tüm dünyada toplumun %5-10’u tip 2 diyabetlidir. Tip 2 diyabet genellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkar ve yaşlanma ile sıklığı artar. Bununla beraber, son yıllarda yaşam ve günlük aktivitelerdeki değişiklikler ve artan obezite sıklığı nedeniyle çocuk ve adolesan yaşlarında da tip 2 diyabet sıklığı artmaktadır.
Tip 2 diyabet yönünden riskli kişiler:
-Ailede diyabet hikayesinin olması,
-Hipertansiyon(yüksek tansiyon),
-HDL kolesterol <40 mg/dL ve trigliserid >250 mg/dL,
-Kardiyovasküler hastalık varlığı,
-Fazla kilolu veya obez,
-Polikistik over sendromu (PCOS),
-Gebelikte diyabet hikayesi,
-4 kilonun üzerinde bebek doğurma öyküsü,
-İnsülin direnci,
-Şizofreni
-Bazı atipik antipsikotik ve antidepresan ilaçların kullanımı
-Fiziksel aktivite azlığı,
Yüksek şeker durumu yavaş yavaş geliştiğinden diyabetin klasik semptomlarının fark edilmesine yol açacak ciddiyete ulaşması zaman alabilir. Buna karşın tanı almamış oldukları yıllarda bile, bu hastalar da mikro ve makrovasküler komplikasyon gelişimi açısından risk altındadır.
Tip 2 diyabetli hastalarda çoğu zaman insülin seviyeleri normal, hatta yüksek gibi görünse de varolan insülin kan glukoz düzeylerini yeterince düşürecek etkinlikte değildir.
Tip 1 diyabetin aksine, tip 2 diyabetli hastalarda çoğunlukla tanıdan sonraki ilk yıllarda ve önemli bir kısmında da hayat boyu insülin ihtiyacı görülmez. Birçok hasta sağlıklı (düzenli ve dengeli) beslenme, yeterli fizik aktivite ve oral anti- diyabetikler (OAD) ile yüksek şekerin etkilerinden korunabilir. Zamanla kan glukoz düzeyleri kontrol edilemediğinde, özellikle hastalığın ileri dönemlerinde insülin kullanılması gerekebilir.
Diyabet Hemşiresi Ümran SEVER
Comments